Advertisement
If you have a new account but are having problems posting or verifying your account, please email us on hello@boards.ie for help. Thanks :)
Hello all! Please ensure that you are posting a new thread or question in the appropriate forum. The Feedback forum is overwhelmed with questions that are having to be moved elsewhere. If you need help to verify your account contact hello@boards.ie
Hi all! We have been experiencing an issue on site where threads have been missing the latest postings. The platform host Vanilla are working on this issue. A workaround that has been used by some is to navigate back from 1 to 10+ pages to re-sync the thread and this will then show the latest posts. Thanks, Mike.
Hi there,
There is an issue with role permissions that is being worked on at the moment.
If you are having trouble with access or permissions on regional forums please post here to get access: https://www.boards.ie/discussion/2058365403/you-do-not-have-permission-for-that#latest

Ceisteanna faoi ghramadach agus litriú

123457

Comments

  • #302
    haveabanana
    Closed Accounts Posts: 222 ✭✭haveabanana


    GRMA.


  • #303
    MacGiobuin
    Registered Users Posts: 11 ✭MacGiobuin


    Ceist Ghasta
    Cuirfear fáilte roimh aon chomairle!

    Tá na rudaí seo agam:
    Tá mé ag iarraidh oibre (ginideach)
    Tá mé ag iarraidh obair a dhéanamh (gan ginideach)

    ach cad é faoi seo

    Tá mé ag iarraidh obair a bheidh furasta
    Nó
    Tá mé ag iarraidh oibre a bheidh furasta (sílim seo)

    Cé acu i gceart a chairde?
    An ndéanann 'atá, a bheidh, a bheadh srl' difear?


  • #304
    Poll Dubh
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 1,145 ✭✭✭Poll Dubh


    MacGiobuin wrote: »
    Ceist Ghasta
    Cuirfear fáilte roimh aon chomairle!

    Tá na rudaí seo agam:
    Tá mé ag iarraidh oibre (ginideach)
    Tá mé ag iarraidh obair a dhéanamh (gan ginideach)

    ach cad é faoi seo

    Tá mé ag iarraidh obair a bheidh furasta
    Nó
    Tá mé ag iarraidh oibre a bheidh furasta (sílim seo)

    Cé acu i gceart a chairde?
    An ndéanann 'atá, a bheidh, a bheadh srl' difear?



    'ta mé ag iarraidh oibre a bheidh furasta' - breathnaíonn sé ceart domsa. Féach ar Stíl Tí an Ghúim - Aguisín A 3(f) - lth 152 ar an PDF

    Ní dóigh liom go ndéanann 'atá, a bheidh, a bheadh srl' difear ar bith


  • #305
    Paz-CCFC
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 1,527 ✭✭✭Paz-CCFC


    An bhfuil srian ann maidir le comhfhocail? An féidir níos mó ná dhá mhír a chur le chéile len é a dhéanamh nó mír a chur le rud atá ina chomhfhocal cheana ("comh-chomhfhocal" de shaghas)? Comhchuriarracht is ea an focal atá agam, ach níl 'fhios agam an bhfuil sé mícheart go gramadúil.

    Agus cén Ghaeilge a chuirtear ar "end" i gcomhthéacs staid spóirt? Ie, an Shed End, an Kop End, an Railway End etc.?


  • #306
    haveabanana
    Closed Accounts Posts: 222 ✭✭haveabanana


    Sílim gurb é 'ceann' a chuirtear ar 'end' sa gcomhthéacs sin. Ba chóir go mbeadh leagan Gaeilge oifigiúil ar an Canal End, ach níl mé in ann teacht air.


  • Advertisement
  • #307
    Paz-CCFC
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 1,527 ✭✭✭Paz-CCFC


    haveabanana wrote: »
    Sílim gurb é 'ceann' a chuirtear ar 'end' sa gcomhthéacs sin. Ba chóir go mbeadh leagan Gaeilge oifigiúil ar an Canal End, ach níl mé in ann teacht air.

    Fuaireas amach inniu gur é "taobh" an focal a úsáidtear. Taobh na Cánala, Taobh na Carraige Duibhe srl.


  • #308
    Paz-CCFC
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 1,527 ✭✭✭Paz-CCFC


    Is dóighl go bhfuilim i gceart le seo, ach le bheith cinnte:

    Príomhroinn Sraith na hÉireann = League of Ireland Premier Division
    Príomhroinn Sraith Éireann Airtricity = Airtricity League of Ireland

    An bhfuil sin i gceart go gramadúil? Nó b’fhéidir go bhfuil “Príomhsraith na hÉireann/Príomhsraith Éireann Airtricity” níos snasta?


  • #309
    Micilin Muc
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 2,842 ✭✭✭Micilin Muc


    Príomhroinn Shraith na hÉireann = League of Ireland Premier Division
    Príomhroinn Shraith Éireann Airtricity = Airtricity League of Ireland


  • #310
    robman60
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 2,226 ✭✭✭robman60


    Bhí me ag smaoineamh inniú, tá a fhios agam go bhfuil teidil an bhoird "Bord Bia". Cén fáth nach bhfuil sé "Bord Bí". Cheap mé go mbeadh sé sa tuiseal ginideach, mar tá dá ainmfhocal ag teacht le chéile.


    Agus cest amháin eile, an bhfuil a fhios agaibh cad é an focal as Gaeilge do "Pancake Tuesday. Is fear fiosrach é m'athair agus tá dearmad déanta aige air!


  • #311
    Micilin Muc
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 2,842 ✭✭✭Micilin Muc


    robman60 wrote: »
    Bhí me ag smaoineamh inniú, tá a fhios agam go bhfuil teidil an bhoird "Bord Bia". Cén fáth nach bhfuil sé "Bord Bí". Cheap mé go mbeadh sé sa tuiseal ginideach, mar tá dá ainmfhocal ag teacht le chéile.


    Agus cest amháin eile, an bhfuil a fhios agaibh cad é an focal as Gaeilge do "Pancake Tuesday. Is fear fiosrach é m'athair agus tá dearmad déanta aige air!

    An Bord Bídh a bhí ann roimh an gCaighdeán, ach 'Bia' is ea 'bia' sa tuiseal ginideach anois. Roinnt focal eile mar an gcéanna - go leor díbh dár críoch guta.

    Máirt na hInide atá ann :-)


  • Advertisement
  • #312
    haveabanana
    Closed Accounts Posts: 222 ✭✭haveabanana


    nó Máirt na bPancóga


  • #313
    Micilin Muc
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 2,842 ✭✭✭Micilin Muc


    haveabanana wrote: »
    nó Máirt na bPancóga

    Máirt na bPancóg :p


  • #314
    MacGiobuin
    Registered Users Posts: 11 ✭MacGiobuin


    A chairde
    Táim ag iarraidh cuidithe….
    Anois mar tús an scéil, tuigim go leanann ‘dá’ leis an mhodh coinníollach agus ‘má’ leis na haimsirí eile, den chuid is mó.
    Áfach
    Níl mé go foill cleachta leis na clasáil choinníollacha oscailte agus druidte (iata).
    An mbeadh duine ar bith anseo a bhfuil nótaí maithe aige/aici, ar an ábhar seo?
    Mar shampla
    Má thiocfadh leis ....
    Agus
    Dá dtiocfadh leis….
    Tá a fhios agam nach go hiomlan soiléir an achainí seo.


  • #315
    haveabanana
    Closed Accounts Posts: 222 ✭✭haveabanana


    Hi a chairde cupla ceist. An bhfuil sé mícheart 'bhí/bheadh sé níos fearr' a rá seachas 'bhí/bheadh sé ní b'fhearr'?

    Cén fáth go bhfuil gáirdíní na lus ar Botanic Gardens? Feictear dom gur chóir go mbeadh Gáirdíní na Lusa nó na Lusanna a bheith ann.

    Ar an stíl céanna cén fáth go bhfuil Baile Átha Cliath ann seachas Baile Átha Cléithe nó Baile Átha Cliatha?


  • #316
    Micilin Muc
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 2,842 ✭✭✭Micilin Muc


    haveabanana wrote: »
    Hi a chairde cupla ceist. An bhfuil sé mícheart 'bhí/bheadh sé níos fearr' a rá seachas 'bhí/bheadh sé ní b'fhearr'?

    I ndáiríre, is beag duine a deireann "bhí/bheadh sé ní b'fhearr", in ainneoin é a bheith níos cirte. Cloistear "bheadh/bhí sé níos fearr" i bhfad níos minice áfach. An t-aon rud atá "ceart" an rud a deireann formhór mór an phobail, agus is é sin "bheadh sé níos fearr".
    haveabanana wrote: »
    Cén fáth go bhfuil gáirdíní na lus ar Botanic Gardens? Feictear dom gur chóir go mbeadh Gáirdíní na Lusa nó na Lusanna a bheith ann.

    Ar an stíl céanna cén fáth go bhfuil Baile Átha Cliath ann seachas Baile Átha Cléithe nó Baile Átha Cliatha?

    Seanainm is ea "Gairdíní na Lus". Dá mbeadh an áit á hainmniú inniu, bheadh "Gairdíní na Lusanna" air. Seanriail de shaghas éigin atá ann agus tá samplaí eile ann de, ar nós "Tráth na gceist" seachas "tráth na gceisteanna", agus "Cumann na mBunscol" seachas "Cumann na mBunscoileanna". Níl a thuilleadh eolais agam ina thaobh seo faoi láthair.

    Níor thug mé sin faoi deara faoi "Bhaile Átha Cliath" riamh, tá sé suimiúil!


  • #317
    haveabanana
    Closed Accounts Posts: 222 ✭✭haveabanana


    Go raibh maith agat. Tá sé suimiúill alright, déarfainn gur seanleagan éigin atá i gceist le BÁC. Taispeánann sé cé chomh craiceáilte is atá mo shaol agus mé ag smaoineamh faoin tuiseal ginideach ag an deireadh seachtaine! Rock agus roll.


  • #318
    robman60
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 2,226 ✭✭✭robman60


    Dia dhaoibh, ceist amháin atá agam.

    Tá an Ardteist ar siúl agam i láthair na huaire agus beidh mé ag scriobh faoi Mhaidhc Dainín Ó Sé agus a dírbheatháisnéis amárach agus táim tar éis cúpla nota a léamh faoi a shaol agus é óg. Tá sé scríofa ag mo mhuinteoir "le linn na dachaidí agus na caogaidí" ach cén fáth nach bhfuil sé "le linn na ndaichaidí agus na gcaogaidí"? Cuireann le linn urú de ghnáth. Táim cinnte dearfach de!

    Ba mhaith liom an fregra ceart a bheith agam amárach!

    GRMA :)


  • #319
    Micilin Muc
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 2,842 ✭✭✭Micilin Muc


    robman60 wrote: »
    Dia dhaoibh, ceist amháin atá agam.

    Tá an Ardteist ar siúl agam i láthair na huaire agus beidh mé ag scriobh faoi Mhaidhc Dainín Ó Sé agus a dírbheatháisnéis amárach agus táim tar éis cúpla nota a léamh faoi a shaol agus é óg. Tá sé scríofa ag mo mhuinteoir "le linn na dachaidí agus na caogaidí" ach cén fáth nach bhfuil sé "le linn na ndaichaidí agus na gcaogaidí"? Cuireann le linn urú de ghnáth. Táim cinnte dearfach de!

    Ba mhaith liom an fregra ceart a bheith agam amárach!

    GRMA :)

    Tá an ceart agatsa a mhac! "Le linn na ndaicheadaí agus na gcaoagaidí".

    Más é sin an t-aon deacracht a bheas agat inniu, éireoidh go hiontach leat :)


  • #320
    robman60
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 2,226 ✭✭✭robman60


    Micilin Muc wrote: »
    Tá an ceart agatsa a mhac! "Le linn na ndaicheadaí agus na gcaoagaidí".

    Más é sin an t-aon deacracht a bheas agat inniu, éireoidh go hiontach leat :)

    Tá an scrúdú déanta agam anois! :(
    Scriobh mé é mar a bhí ach ní theipfidh mé ar an scrúdú mar gheall ar sin. D'éirigh go hiontach liom buíochas le Dia. :)


  • #321
    gaiscioch
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 1,534 ✭✭✭gaiscioch


    Chualas go bhfuil sé mícheart a rá "An bhfuil a lán...?" agus 'Ní raibh/Níl/Ní bheidh a lán...".

    Seachas, ba chóir duit "An bhfuil mórán...?" sa cheist agus "Ní raibh/Níl/ní bheidh mórán..." sa diúltach.

    Ba chóir duit "Bhí/Tá/Beidh a lán..." sa dearfach amháin.

    An bhfuil an thuas luaite ceart nó mícheart?


  • Advertisement
  • #322
    gaiscioch
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 1,534 ✭✭✭gaiscioch


    Tá ceist eile agamsa oraibhse.

    Tá a fhios agam go bhfuil 'Coláiste' firinscneach. Ach, chomh fada agus is eol dom tá ort 'h' a chur isteach nuair a bhíonn tú ag tabhairt leide go bhfuil ceangal laidir idir dhá ainmfhocail. Cén fáth nach bhfuil seimhiú sna focail i ndiaidh 'Coláiste' leis an sampla seo: Colaiste Pobail Bheanntrai, Colaiste Pobail Setanta agus a lán samplaí mar sin? (ní bhfuaireas ach 3 mhíle torthaí as Coláiste Phobail)

    Tá 'Baile' & 'Caisleán' firinscneach chomh maith, ach cuirimid 'h' isteach le hainmneacha dilse mar shampla 'Baile Phib', 'Caisleán Bhaile Átha Troim & rl.

    An féidir le héinne cad atá i gceist anseo?


  • #323
    dolliemix
    Registered Users Posts: 4,048 ✭✭✭dolliemix


    gaiscioch wrote: »
    Tá ceist eile agamsa oraibhse.

    Tá a fhios agam go bhfuil 'Coláiste' firinscneach. Ach, chomh fada agus is eol dom tá ort 'h' a chur isteach nuair a bhíonn tú ag tabhairt leide go bhfuil ceangal laidir idir dhá ainmfhocail. Cén fáth nach bhfuil seimhiú sna focail i ndiaidh 'Coláiste' leis an sampla seo: Colaiste Pobail Bheanntrai, Colaiste Pobail Setanta agus a lán samplaí mar sin? (ní bhfuaireas ach 3 mhíle torthaí as Coláiste Phobail)

    Tá 'Baile' & 'Caisleán' firinscneach chomh maith, ach cuirimid 'h' isteach le hainmneacha dilse mar shampla 'Baile Phib', 'Caisleán Bhaile Átha Troim & rl.

    An féidir le héinne cad atá i gceist anseo?

    Nílim cinnte faoi ach an mbaineann sé le 'Pobail' mar aidiacht. Le 'Baile Phib' agus 'Caisleán Bhaile Átha Troim' is tuiseal gineadeach atá i gceist agus mar sin teastaíonn na hainmfhocail sa lár séimhiú.

    Ach ní saineolaí mé agus ba bhreá liom tuairim duine eile a chloisteáil!


  • #324
    Micilin Muc
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 2,842 ✭✭✭Micilin Muc


    Baineann cuid den cheist seo le rud ar a dtugaim "aonad brí", cuid eile le focail bhaininscneacha, agus cuid eile arís le hainmfhocail chinnte.

    An rud is fusa is ea ainmfhocail chinnte. Bíonn ainmfhocal ina ainmfhocal cinnte má tá "an" nó "na" roimhe, má tá ainmfhocal cinnte díreach ina dhiaidh, nó más ainm duine nó áit atá i gceist. Mar shampla, "an teach", "na tithe", "Áras an Uachtaráin", "Páirc an Fhionnuisce". Tá samplaí eile ann chomh maith.

    Focail bhaininscneacha - má thagann dhá ainmfhocal le chéile, agus más ainmfhocal baininscneach an chéad cheann díobh, is minic a bhíonn séimhiú ar an dara hainmfhocal. Mar shampla "bean chéile", uimhir theileafóin". Faraor, tá go leor leor eisceachtaí ann, níos mó ná 20 eisceacht dhifriúla! Eolas breise.

    Aonad brí - is aonad brí é aon chnuasach ainmfhocal a bhfuil brí ar leith ag baint leis. Má thagann trí ainmfhocal nó níos mó le chéile, caithfear an t-aonad brí aimsiú.

    Tá sampla maith in Gramadach Gan Stró, "Airport Police Station". Cén cineál Gardaí atá iontu? Gardaí Síochána, nó Gardaí an Aerfoirt (dhá eagraíocht ar leith).

    Más Gardaí Síochána atá iontu, tá "Stáisiún Gardaí an Aerfoirt" ceart.
    Más Gardaí an Aerfoirt atá iontu, tá "Stáisiún Ghardaí an Aerfoirt" ceart, mar is é "Gardaí an Aerfoirt" an t-aonad brí.

    Tóg do chuid samplaí féin, mar shampla (más féidir é sin a rá!)

    Bantry Community College - is é "community college" an t-aonad brí, mar sin tagann "Coláiste" agus "Pobal" le chéile mar "Coláiste Pobail" agus cuirtear séimhiú ar "Beantraí".
    Trim Castle - is é "Baile Átha Troim" an t-aonad brí agus cuirtear an séimhiú ar "Baile".
    Phibsborough - ainmfhocal cinnte is ea "Pib", ainm duine a bhí ann". Mar sin cuirtear séimhiú ar.

    Setanta Community College - drochshampla b'fhéidir. Tá claonadh ag cainteoirí Gaeilge gan séimhithe ar leith a fhuaimniú, mar shampla, is féidir "m'fhón" a scríobh, ach is beag duine a bhainfeadh ciall as agus an séimhiú a fhuaimniú. An rud céanna le "Shetanta". Ní bheadh tuairim dá laghad agam céard is brí le "Coláiste Pobail 'Hetanta'"!!

    Mura bhfuil tú in ann ciall a bhaint as a bhfuil scríofa agam, googlálaigí "Foirm an Ainmnigh in ionad an Ghinidigh". Is ceist dheacair í!


  • #325
    gaiscioch
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 1,534 ✭✭✭gaiscioch


    Micilin Muc wrote: »
    Baineann cuid den cheist seo le rud ar a dtugaim "aonad brí", cuid eile le focail bhaininscneacha, agus cuid eile arís le hainmfhocail chinnte.

    An rud is fusa is ea ainmfhocail chinnte. Bíonn ainmfhocal ina ainmfhocal cinnte má tá "an" nó "na" roimhe, má tá ainmfhocal cinnte díreach ina dhiaidh, nó más ainm duine nó áit atá i gceist. Mar shampla, "an teach", "na tithe", "Áras an Uachtaráin", "Páirc an Fhionnuisce". Tá samplaí eile ann chomh maith.

    Focail bhaininscneacha - má thagann dhá ainmfhocal le chéile, agus más ainmfhocal baininscneach an chéad cheann díobh, is minic a bhíonn séimhiú ar an dara hainmfhocal. Mar shampla "bean chéile", uimhir theileafóin". Faraor, tá go leor leor eisceachtaí ann, níos mó ná 20 eisceacht dhifriúla! Eolas breise.

    Aonad brí - is aonad brí é aon chnuasach ainmfhocal a bhfuil brí ar leith ag baint leis. Má thagann trí ainmfhocal nó níos mó le chéile, caithfear an t-aonad brí aimsiú.

    Tá sampla maith in Gramadach Gan Stró, "Airport Police Station". Cén cineál Gardaí atá iontu? Gardaí Síochána, nó Gardaí an Aerfoirt (dhá eagraíocht ar leith).

    Más Gardaí Síochána atá iontu, tá "Stáisiún Gardaí an Aerfoirt" ceart.
    Más Gardaí an Aerfoirt atá iontu, tá "Stáisiún Ghardaí an Aerfoirt" ceart, mar is é "Gardaí an Aerfoirt" an t-aonad brí.

    Tóg do chuid samplaí féin, mar shampla (más féidir é sin a rá!)

    Bantry Community College - is é "community college" an t-aonad brí, mar sin tagann "Coláiste" agus "Pobal" le chéile mar "Coláiste Pobail" agus cuirtear séimhiú ar "Beantraí".
    Trim Castle - is é "Baile Átha Troim" an t-aonad brí agus cuirtear an séimhiú ar "Baile".
    Phibsborough - ainmfhocal cinnte is ea "Pib", ainm duine a bhí ann". Mar sin cuirtear séimhiú ar.

    Setanta Community College - drochshampla b'fhéidir. Tá claonadh ag cainteoirí Gaeilge gan séimhithe ar leith a fhuaimniú, mar shampla, is féidir "m'fhón" a scríobh, ach is beag duine a bhainfeadh ciall as agus an séimhiú a fhuaimniú. An rud céanna le "Shetanta". Ní bheadh tuairim dá laghad agam céard is brí le "Coláiste Pobail 'Hetanta'"!!

    Mura bhfuil tú in ann ciall a bhaint as a bhfuil scríofa agam, googlálaigí "Foirm an Ainmnigh in ionad an Ghinidigh". Is ceist dheacair í!

    Míle, míle buíochas a Mhicilín. Mhínigh tú é ríshoiléir. Maith thú. Bhí fadhb agam le blianta maidir leis an neamhréir dhealraitheach ar chomhrathaí bóthair/sráide/ionaid ar fud na tíre seo. Tá sé agam anois (Is dócha!).


  • #326
    DarraghFitz98
    Closed Accounts Posts: 68 ✭✭DarraghFitz98


    Dia daoibh,

    Tá brón orm faoi mo Gaeilge ach tá ceist amháin agam!

    "Bheadh sé iontach" An bhfuil sé sin ceart le haghaidh "it would have been class" nó ceard? Nílim cinnte go bhfuil sé an cás ceart?

    GRMA :)


  • #327
    Micilin Muc
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 2,842 ✭✭✭Micilin Muc


    Tá "Bheadh sé go hiontach" ceart mar abairt iomlán, agus is féidir "Bheadh sé iontach an cluiche a fheiceáil" a rá, é mar abairt níos faide.


  • #328
    DarraghFitz98
    Closed Accounts Posts: 68 ✭✭DarraghFitz98


    Micilin Muc wrote: »
    Tá "Bheadh sé go hiontach" ceart mar abairt iomlán, agus is féidir "Bheadh sé iontach an cluiche a fheiceáil" a rá, é mar abairt níos faide.
    GRMMA! :)


  • #329
    gaiscioch
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 1,534 ✭✭✭gaiscioch


    Solas ard atá sa ghealaigh (a deirtí fadó)
    Solas ard atá sa ghealach (a deirtear anois)

    Cén fáth?


  • #330
    haveabanana
    Closed Accounts Posts: 222 ✭✭haveabanana


    Mar gheall ar an tuiseal tabharthach (an tuiseal a leanann réamhfhocail cosúil le le, i, ar, ag, faoi etc.) sílim. Déanadh sé athrú ar an ainmfhocal ina dhiadh fadó ach ní dhéanann anois ach amháin i gcásanna eisciachtiúla, mar shampla, in Éirinn.


  • Advertisement
  • #331
    Micilin Muc
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 2,842 ✭✭✭Micilin Muc


    haveabanana wrote: »
    Mar gheall ar an tuiseal tabharthach (an tuiseal a leanann réamhfhocail cosúil le le, i, ar, ag, faoi etc.) sílim. Déanadh sé athrú ar an ainmfhocal ina dhiadh fadó ach ní dhéanann anois ach amháin i gcásanna eisciachtiúla, mar shampla, in Éirinn.

    Samplaí eile atá fós le cloisteáil:
    ...

    i mo chluais
    i mo bhois
    ar an gcrois
    i mo bhróig
    ar mo chois
    i mo láimh


  • #332
    gaiscioch
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 1,534 ✭✭✭gaiscioch


    "le linn na féile ceoil" - cén fáth nach bhfuil sé "cheoil" mar tá "féile" baininscneach?

    Tá a fhios agam go leanann an ginideach tar éis "le linn" ach nílim cinnte cad a tharlódh nuair a bheadh dhá ainmfhocal le chéile i ndiaidh. Agus chun mearbhaill a chur orm, dé réir http://www.gaeilge.ie/dynamic/file/Stil_Ti_an_Ghuim2.pdf tá “le linn stoirm mhór” i gceart.


  • #333
    An Sionnach Glic
    Registered Users Posts: 134 ✭✭An Sionnach Glic


    gaiscioch wrote: »
    "le linn na féile ceoil" - cén fáth nach bhfuil sé "cheoil" mar tá "féile" baininscneach?

    Tá a fhios agam go leanann an ginideach tar éis "le linn" ach nílim cinnte cad a tharlódh nuair a bheadh dhá ainmfhocal le chéile i ndiaidh. Agus chun mearbhaill a chur orm, dé réir http://www.gaeilge.ie/dynamic/file/Stil_Ti_an_Ghuim2.pdf tá “le linn stoirm mhór” i gceart.

    Tá ceol/cheoil ag feidhmiú mar aidiacht sa chás sin agus leanann sé na rialacha céanna maidir leis an séimhniú dá bharr:

    An tsráid chúng
    Muintir na sráide cúinge

    An fhéile cheoil
    Le linn na féile ceoil

    Maidir le 'réamhfhocal comhshuite + ainmfhocal + aidiacht' agus an ginideach, seo mar a dhéantar é:

    Le linn stoirm mhór ACH
    Le linn na stoirme móire

    Bíonn difear mór i gceist go minic má tá/mura bhfuil an t-alt ann. An bhfreagraíonn sé sin an cheist a chuir tú?


  • #334
    gaiscioch
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 1,534 ✭✭✭gaiscioch


    An Sionnach Glic wrote: »
    Tá ceol/cheoil ag feidhmiú mar aidiacht sa chás sin agus leanann sé na rialacha céanna maidir leis an séimhniú dá bharr

    Bhí an míniú sin ríshoiléir, grmma ASG. Tharraing sé sin ceist eile anuas. An úsáidfeá an dara hainmfhocal mar aidiacht seachas ainmfhocal i gcónaí? An bhfuil gach dara hainmfhocal i bhfeidhm mar "aidiacht" mar sh. 'scoile' i gcás 'bus/mála scoile' nuair a leanann dhá ainmfhocail le chéile?


  • #335
    An Sionnach Glic
    Registered Users Posts: 134 ✭✭An Sionnach Glic


    gaiscioch wrote: »
    Bhí an míniú sin ríshoiléir, grmma ASG. Tharraing sé sin ceist eile anuas. An úsáidfeá an dara hainmfhocal mar aidiacht seachas ainmfhocal i gcónaí? An bhfuil gach dara hainmfhocal i bhfeidhm mar "aidiacht" mar sh. 'scoile' i gcás 'bus/mála scoile' nuair a leanann dhá ainmfhocail le chéile?

    D'fhéadfaí a rá go bhfuil ar bhealach, is dócha. Ach ó thaobh an tséimhithe de, níl aon tábhacht leis sin murar ainmfhocal baininsceach é an chéad ainmfhocal.


  • #336
    gaiscioch
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 1,534 ✭✭✭gaiscioch


    He went home. Chuaigh sé abhaile nó D'imigh (imigh: go + away) sé abhaile? Deirinn "Chuaigh sé abhaile" ach anois nílim cinnte. Cad é an difríocht bheacht idir an dá acu?


  • Advertisement
  • #337
    Chancer3001
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 5,480 ✭✭✭Chancer3001


    Colaiste mhuire gan smal

    Colaiste muire. Mo scoil I ngaillimh

    H....nil aon h......cad e an sceal?????


  • #338
    Urethra Franklin
    Registered Users Posts: 38 ✭Urethra Franklin


    Chancer3001 wrote: »
    Colaiste mhuire gan smal

    Colaiste muire. Mo scoil I ngaillimh

    H....nil aon h......cad e an sceal?????

    Bhuel tá "Coláiste Mhuire" anseo i gCill Coinnigh... Botún ó thaobh do scoil is dócha?


  • #339
    Chancer3001
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 5,480 ✭✭✭Chancer3001


    Nah, ta go leor leor colaiste muire tinpeall na tire

    An mbaineann sé le meas do mhuire!!??


  • #340
    MacGiobuin
    Registered Users Posts: 11 ✭MacGiobuin


    seo an léamh s'agam ar an scéal....

    de ghnáth, bíonn séimhiú ar ainm dílis den chineál seo sa tuiseal ginideach
    Mar sh.
    Teach Shéain (teach+Seán = Sean's house) rud cinnte atá i gceist

    Mar sin de, rithfeadh sé le ciall ná go mbeadh séimhiú ar Mhuire, mar ainm duine
    Coláiste Mhuire (College of Mary)

    Ní gá go mbeadh sé sin fíor áfach...mar atá a fhios ag an tsaol, bíonn na heisceachtaí ann.
    Mar shampla,
    Cúige Mumhan in áit Cúige Mhumhan.
    Bíonn séimhiú ar ..... Cúige Chonnacht, mar shampla.

    Tobar Bríde - in áit Tobar Bhríde

    Baineann sé seo le seanrialacha na teanga, nach bhfuil mise ar an eolas fá dtaobh de! Is minic nach tchítear séimhiú ar ainm naoimh fosta.

    Déirfinn féin gur cnámh spairne a bheadh ann ó thaobh na gramadaí de, agus go mbeadh do rogha agat dá bharr!!

    Mar sin féin, chloífinn féin le Coláiste Mhuire


  • #341
    An gal gréine
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 941 ✭✭✭An gal gréine


    Chancer3001 wrote: »
    Colaiste mhuire gan smal

    Colaiste muire. Mo scoil I ngaillimh

    H....nil aon h......cad e an sceal?????

    B'fhéidir go bhfuil ponc os cionn an 'M' ?


  • Advertisement
  • #342
    Chancer3001
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 5,480 ✭✭✭Chancer3001


    An gal gréine wrote: »
    B'fhéidir go bhfuil ponc os cionn an 'M' ?


    Níl. Dean Google air. Tá go leor leor scoileanna le colaiste muire


  • #343
    gaiscioch
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 1,534 ✭✭✭gaiscioch


    Chancer3001 wrote: »
    Colaiste mhuire gan smal

    Colaiste muire. Mo scoil I ngaillimh

    H....nil aon h......cad e an sceal?????

    Teigh ar ais sa snaithe seo mar chuireas ceist ionannais le do cheist féin sé mhí ó shin anseo. Agus thug Micilín Muc an freagra seo. Ceapaim go bhfuil an freagra ann. [Foirm an ainmnigh in ionad an ghinidigh (lth 20)]


  • #344
    fat bloke
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 5,929 ✭✭✭fat bloke


    Saghas an cheist chéanna agam is atá thuas - cad a thárlaíonn i gcás "compound" tuiseal ginideach?

    An obair bhaile.

    Méid na hoibre.

    Ach conas a chuirtear le chéile iad?

    Méid na hoibre baile?
    Méid na hoibre bhaile?
    Méid an obair bhaile?

    :confused:


  • #345
    An Sionnach Glic
    Registered Users Posts: 134 ✭✭An Sionnach Glic


    fat bloke wrote: »
    Saghas an cheist chéanna agam is atá thuas - cad a thárlaíonn i gcás "compound" tuiseal ginideach?

    An obair bhaile.

    Méid na hoibre.

    Ach conas a chuirtear le chéile iad?

    Méid na hoibre baile?
    Méid na hoibre bhaile?
    Méid an obair bhaile?

    :confused:

    Méid na hoibre baile.


  • #346
    Micilin Muc
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 2,842 ✭✭✭Micilin Muc


    fat bloke wrote: »
    Saghas an cheist chéanna agam is atá thuas - cad a thárlaíonn i gcás "compound" tuiseal ginideach?

    An obair bhaile.

    Méid na hoibre.

    Ach conas a chuirtear le chéile iad?

    Méid na hoibre baile?
    Méid na hoibre bhaile?
    Méid an obair bhaile?

    :confused:

    A Fat Bloke, a chara, ;)

    "Méid na hoibre baile" atá ceart.

    Tá neart rialacha ag baint le trí ainmfhocal ag teacht lena chéile, ach sa chás seo is leor an míniú thíos:

    Nuair is ainm briathartha é an dara hainmfhocal, cuirtear sa tuiseal ginideach é i gcónaí.

    Sa chás seo is ainm briathartha é 'obair - is ainmfhocal é = "Rinne mé an obair", agus is briathar é "tá mé ag obair". Mar sin, cuir sa tuiseal ginideach é "an obair" > "na hoibre".

    Maidir le "baile", bhí séimhiú air toisc go raibh an t-ainmfhocal baininscneach "obair" roimhe, ach nuair a chuirtear an t-ainmfhocal sa ghinideach, baintear an séimhiú ar an gcéad fhocal eile.

    Tá sé seo ar cheann de na rudaí is casta i ngramadach na Gaeilge!


  • #347
    fat bloke
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 5,929 ✭✭✭fat bloke


    Hey ho Micilín Muc :D

    Bhfuil an ceart agam go ndeirtear "méid na hoibre baile" ach "an méid obair bhaile". ?


  • #348
    Dughorm
    Closed Accounts Posts: 895 ✭✭✭Dughorm


    bhí nó raibh

    Ceist beag agam daoibh - cad é an focal ceart san abairt seo:

    Chuaigh Seán go dtí an trá leis an leabhair a bhí nó a raibh aige

    An bhfuil mórán difríocht eatarthu?

    GRMMA!


  • #349
    haveabanana
    Closed Accounts Posts: 222 ✭✭haveabanana


    a bhí, measaim.


  • #350
    qwert123
    Registered Users Posts: 24 ✭qwert123


    A chairde,

    Beidh mé ag teagasc Gaeilge den chéad uair riamh i meánscoil i mbliana agus eagla orm roimh an ghramadach!

    1. Cén dóigh is fearr le gramadach a theagasc dar libh?

    2. an cónasc go/gur cad é mar a mhíníonn tú do dhaltaí cá huair ba cheart seo a úsáid i.e. Sílim go bhfuil sé rómhall - I think that it's too late.
    Ní leor a rá nuair a bhíonn 'that' ann mar is minic nach ndeirtear 'that' sa Bhéarla - I think it's too late agus sin an fáth a mbíonn Sílim tá sé rómhall.

    An bhfuil aon chomhairle agaibh féin?


  • #351
    solas111
    Registered Users, Registered Users 2 Posts: 399 ✭✭solas111


    Bain triail as "QuickGuide Irish Grammar" ag Gaelchultúr.

    www.gaelchultur.com/en/resources_g.aspx


  • Advertisement
Advertisement