Ceisteanna faoi ghramadach agus litriú

Irlandesaaa wrote: »

s'éard atá i gceist agam, ná cuireann sé mearbhall orm cathain gur gá "sa" a úsáid in áit "ar an" nuair nach bhfuil aicsean fisiciúil i gceist ^^' tuigim sampla an cháit (tá sé an-ghleoite dála an scéil) ach ní thuigim na samplaí seo. Sa Bhéarla (go bhfios dom!) úsáidtear "on" i gcásanna áirithe agus "in" i gcásanna eile, bunaithe ar rialacha randamaí, in ionad gramadaí. An cheist atá agam ná an dtarlaíonn an rud céanna sa Ghaeilge? (nó an fearr dom "ar an nGaeilge" a úsáid? :P)

Go leor daoine a scríobhann an Ghaeilge, is foghlaimeoirí iad. Nó muid, ba chóir dom a rá.
Mar sin, ní bhíonn muid cinnte, agus nuair nach mbíonn muid cinnte, leanann muid nós an Bhéarla.

Maidir le sa agus ar:
Sa nGaeilge, go minic úsáidtear "sa" le logainm (ainm áite) a thosaíonn leis an alt "an".
M.Sh. An Cheathrú Rua - Ar an gCeathrú Rua
ach Gaillimh - I nGaillimh

Nuair a bhíonn duine ag foghlaim teanga eile, is iondúil go mbíonn fadhbanna aige leis na réamhfhocla, mar ní úsáidtear iad ar an gcaoi chéanna, fiú i dteangacha atá an-chosúil lena chéile. Tá mé cinnte gur thug tú difríochtaí mar seo idir an Phortaingéilis agus an Spáinnis!

Níl 'fhios agam faoi chás chanúint Mumhan an gcuirtear urú nó séimhiú ar an dtabharthach, ach is réamhfhocail cinnte é "tríd". De ghnáth nach "trín" a bhéadh ann áfach? Bhéadh sé mar an gcéanna le "ar an", "faoin" 7rl.

Críochnaíonn "na" le guta, mar sin ní thagann rial na DNTLS isteach.

PaulieC wrote: »

I am the master of my fate:
I am the captain of my soul

Is máistir mo chinniúint féin
Is captaen m'anam féin

^ An bhfuil an aistriúchán seo ceart?

Go raibh maith agat roimh ré

1.
Tá mé i gceannas ar mo chinniúint (féin)
Tá mé i mo mháistir ar mo chinniúint (féin)
Dírím mo chinniúint (féin)
2.
Is captaein mé ar m'anam (féin)
Tá mé i mo chaptaein ar m'anam (féin)

Gach seans go dtabharfaidh duine eile aistriúcháin níos fearr dhuit, ach sin é mo chion!

Irlandesaaa wrote: »

grma as an ceartúchán ^^ ach fós ní thuigim an fáth go ndeirtear "an fhianaise ar ar bunaíodh an cás cúirte".

nach dtagann séimhiú san aimsir caite? agus cén fáth go bhfuil "ar" dúbailte? ^^'

Ní bhíonn séimhiú riamh ar an saorbhriathar san aimsir chaite, níl aon eisceacht ón riail sin!

Mar shampla:
Ar bunaíodh cás cúirte ..?
Bunaíodh ..
Níor bunaíodh ..

Maidir leis an dá "ar", ciallaíonn an chéad cheann "on".

Is é atá sa dara ceann mír indíreach bhriathartha (leagan indíreach de "a").

Micilin Muc wrote: »

Sin é an post ba dhual dom a dhéanamh.

Amhrán is ea é nach éasca a chanadh.
Amhrán ab ea é narbh éasca a chanadh.

(Níl an "é" ceart sna samplaí a thug tú!).

Creidim go bhfuil - chuile sheans go bhfuil an dá rud ann!
Ach b'fhéidir nach nglacann an caighdeán leis.

Irlandesaaa wrote: »

go raibh míle^^ tuigim anois

ceist eile: an uatha "gach duine"? nó iolra atá ann?
ms. ar cheart dom "gach duine ina chodladh" a rá? nó an "gach duine ina gcodladh" atá ann?

uatha, mar sin:
gach duine ina chodladh

Aodh Rua wrote: »

When two nouns come together the second noun is put in the genitive. Fair enough. But why is it 'barr dorais' but 'dath an tí', 'hata an fhir' and so on? If 'barr dorais' means 'top of the door', why can't 'dath tí' could mean 'colour of the house'? Doras, teach and fear are all masculine so can somebody enlighten me here with a rule? Thanks a million.

You're in the wrong place here, this is an Irish-language forum.

I'm posting my answer here:
http://www.boards.ie/vbulletin/showthread.php?p=75696502#post75696502

Irlandesaaa wrote: »

is there such a thing as "have (...) done" as gaeilge? nó an ea nach gá an tsórt sin struchtúir a úsáid? tuigim gur féidir "rud éigin a fháil", ms. barra gruaige. Ach conas á ndeirtear san aimsir láithreach/fáistineach?
ms. "i'm havin my hair cut now"; "i'll have my hair cut tomorrow". Táim/beidh mé ag fáil barra gruaige? cuma ait air

grma arís^^

Tá mé chun bearradh gruaige a fháil amáireach, an tseachtain seo chugainn.
Táim ag fáil bearradh gruaige anois.
Tá Áine chun mo ghruaig a bhearradh dom.
Gheobhaidh mé bearradh gruaige (+ am).
Bearrfar mo ghruaig dom.
Bearrfaidh mé mo chuid gruaige.

Déarfainn féin an chéad cheann níos minicí ná na cinn eile, ach is dóigh nach bhfuil tada cearr leis na cinn eile?
Tuairimí, éinne eile?

deirdremf wrote: »

Mura bhfuil dul amú orm, is mar seo atá cúrsaí:

Aimsir láithreach/fháistineach:
Deir sé "Is fear deas é" ... Deir sé gur fear deas é.
Deir sí "Is éan mór an t-iolar" ... Deir sí gurb éan mór an t-iolar.
i. GUR roimh ainmfhocail, réamhfhocail agus forainmneacha réamhfhoclacha dar tús consan, GURB roimh aidiachtaí, forainmneacha agus cúpla focal eile dar tús guta.


Aimsir chaite/modh coinníollach:
Dúirt sé "Ba mhadra deas é" ... Dúirt sé gur mhadra deas é.
Dúirt sí "Ba éan mór é an t-iolar sin" ... Dúirt sí gurbh éan mór é an t-iolar sin.
i. GUR roimh chonsan, GURBH roimh ghuta.

Ceartúcháin thuas!

dory wrote: »

Cé fáth go bhfuil 'an' roumh roinnt dos na tíortha? Tuigim go bhfuil seo i dteangacha eile chomh maith; an Béarla (The Gambia), Spáinnis agus mar sin de. Ach cuir cúpla dalta an cheist seo orm agus ní féidir liom teacht ar freagra. Éinne?

D'iarrfainn ar an dalta 'cén fáth nach bhfuil "the" roimh na tíortha i mBéarla?'! Ní dóigh liom go bhfuil aon fáth leis, is é an chaoi a bhfuil sé!

dory wrote: »

Ceann eile agam!

Nílim cinnte faoi 'gur'. Uaireanta bíonn séimhiú ina dhiaidh, uaireanta ní bhíonn.

Dúirt sé gur bhuachaill nó buachaill é?

GRMA!

Deir siad gur buachaill é - The say he is a boy.
Deir siad gur bhuachaill é - The say he used to be a boy.

Nach fear dathúil é "strapaire"? Mar sin strapairí fionn -- grúpa fir dathúla?

Deirimse "ní fiú" chomh maith, agus sé sin an ceann a gcloisim is minicí.