Advertisement
If you have a new account but are having problems posting or verifying your account, please email us on hello@boards.ie for help. Thanks :)
Hello all! Please ensure that you are posting a new thread or question in the appropriate forum. The Feedback forum is overwhelmed with questions that are having to be moved elsewhere. If you need help to verify your account contact hello@boards.ie
Hi all! We have been experiencing an issue on site where threads have been missing the latest postings. The platform host Vanilla are working on this issue. A workaround that has been used by some is to navigate back from 1 to 10+ pages to re-sync the thread and this will then show the latest posts. Thanks, Mike.
Hi there,
There is an issue with role permissions that is being worked on at the moment.
If you are having trouble with access or permissions on regional forums please post here to get access: https://www.boards.ie/discussion/2058365403/you-do-not-have-permission-for-that#latest

Ceisteanna faoi ghramadach agus litriú

1234568»

Comments

  • Registered Users, Registered Users 2 Posts: 2,842 ✭✭✭Micilin Muc


    qwert123 wrote: »
    A chairde,

    Beidh mé ag teagasc Gaeilge den chéad uair riamh i meánscoil i mbliana agus eagla orm roimh an ghramadach!

    1. Cén dóigh is fearr le gramadach a theagasc dar libh?

    2. an cónasc go/gur cad é mar a mhíníonn tú do dhaltaí cá huair ba cheart seo a úsáid i.e. Sílim go bhfuil sé rómhall - I think that it's too late.
    Ní leor a rá nuair a bhíonn 'that' ann mar is minic nach ndeirtear 'that' sa Bhéarla - I think it's too late agus sin an fáth a mbíonn Sílim tá sé rómhall.

    An bhfuil aon chomhairle agaibh féin?

    Bain úsáid as siollabais TEG http://www.teg.ie/leibh%C3%A9il-teg.171.html

    Nod maidir le mic léinn ag cur ceisteanna faoin ngramadach - mura bhfuil an freagra agat, abair go bhfiosróidh tú é agus go dtiocfaidh tú ar ais chuig an mac léinn an tseachtain seo chugainn nó an tseachtain ina dhiaidh. Ní drochléiriú é ar an múinteoir ar chor ar bith, ach léiríonn sé go bhfuil suim ag an múinteoir i bhfoghlaim an mhic léinn.

    Maidir le "go" agus "gur", léigh faoin 'gclaoninsint' sna leabhair ghramadaí.

    Ná bí ró-neirbhíseach sa chéad rang - bíonn na mic léinn neirbhíseach chomh maith!


  • Registered Users Posts: 24 qwert123


    Go raibh céad maith agaibh, a chairde. An cheist atá agam faoin 'go' agus an 'gur' seo, ní bhaineann sé go díreach leis an chlaoninsint...ní shílim
    Fuair Síle na milseáin.
    Dúirt Síle go bhfuair sí na milseáin - claoninsint

    Ach cad é déarfá le:

    Shíl mé go bhfuair Síle na milseáin - cad chuige a gcuirtear go/gur anseo?
    In amanna cluintear 'that' sa Bhéarla, ach go minic fágaimid an 'that' ar lár agus muid ag caint as Béarla: I think Síle go the sweets / I think that Síle got the sweets (Maithigí dom an Béarla!)


  • Moderators, Recreation & Hobbies Moderators Posts: 4,516 Mod ✭✭✭✭dory


    Conas a déarfá 'pieces of paper' as Gaeilge ?

    Píosaí páipéir nó píosaí páipéar?


  • Moderators, Social & Fun Moderators, Society & Culture Moderators Posts: 30,912 Mod ✭✭✭✭Insect Overlord


    "Píosaí páipéir"

    :)


  • Moderators, Recreation & Hobbies Moderators Posts: 4,516 Mod ✭✭✭✭dory


    "Píosaí páipéir"

    :)

    Go raibh maith agat!!

    Ceann eile agam duit mura cuma leat...

    Conas a déarfá 'the person you would hire' as Gaeilge? An duine a fhostófá nó a d'fhostófá? Seo ag cur isteach orm anocht.


  • Registered Users, Registered Users 2 Posts: 1,534 ✭✭✭gaiscioch


    An bhfuil fhíos ag éinne cad é an litriú ceart sa tuiseal ainmneach ar an gceantar "Oriel"?

    De réir leabhar os mo chomhair is é 'Oirialla' an litriú ceart (Cnuasach Focal as Oirialla) agus tá 17,600 toradh ina thaobh de.

    De réir teanglann.ie, ámh, is é Oirial an tuiseal ainmneach agus níl aon taifid ar bith ar an suíomh sin maidir le ""Oirialla" (de ghnáth luaitear ar aon leaganacha neamhchaighdeánacha): Oirial

    5,110 toradh ina thaobh den litriú sin.

    Ina theannta sin, tá "Colaiste Oiriall" bunaithe, ach níl an litriú sin ag meaitseáil aon leagan den fhocal ar Teanglann: oirial, m. (gs. & npl. -ail, gpl. ~). Oriel.


  • Moderators, Social & Fun Moderators, Society & Culture Moderators Posts: 30,912 Mod ✭✭✭✭Insect Overlord


    dory wrote: »
    Conas a déarfá 'the person you would hire' as Gaeilge? An duine a fhostófá nó a d'fhostófá? Seo ag cur isteach orm anocht.

    Measaim, ach nílim cinnte, go bhfuil "a d'fhostófá" ag teastáil uait ansin.


  • Moderators, Recreation & Hobbies Moderators Posts: 4,516 Mod ✭✭✭✭dory


    Mise aríst! An bhfuil éinne eile anseo le ceisteanna??

    Cén ceann atá i gceart - scríbhneoir an leabhair seo nó scríbhneoir an leabhar seo.

    An gcuireann an 'seo' as don T.Gin?


  • Registered Users, Registered Users 2 Posts: 1,534 ✭✭✭gaiscioch


    An Clár ==> Co. an Chláir. Ceart go leor; tá an t-alt ann agus tá 'Clár' firinscneach.

    Ar an gcuma chéanna, tá sé soiléir go bhfuil 'Gaillimh' baininscneach mar is é "na Gaillimhe" and tuiseal ginideach. Ach, níl an tuiseal ainmneach "An Gaillimh". Is e Gaillimh amhain.

    Dar bhri sin, cen fath go bhfuil se Co. na Gaillimhe? (nil na fadai ag obair aris)


  • Advertisement
  • Closed Accounts Posts: 222 ✭✭haveabanana


    Is dóigh go raibh a t-alt sa leagan uatha fadó ach d'imigh sé as. Is minic nach leanann logainmneacha gnáthrialacha gramadaí.
    Tabhair faoi deara go mbíonn an t-alt le feiceáil sa leagan uatha den ainm sin i nGaeilge na Mumhan ach go háirithe: An Ghaillimh, sa Ghaillimh (seachas i nGaillimh) srl.


  • Registered Users, Registered Users 2 Posts: 5,480 ✭✭✭Chancer3001


    Seomra don teaghlach



    Seomra don dteaghlach

    ??
    Mach bhfuil don .. do+an

    Mar an gcéanna le ar an, ag an etc

    Ar an Mbus....


  • Moderators, Social & Fun Moderators, Society & Culture Moderators Posts: 30,912 Mod ✭✭✭✭Insect Overlord


    Seomra don teaghlach



    Seomra don dteaghlach

    ??
    Mach bhfuil don .. do+an

    Mar an gcéanna le ar an, ag an etc

    Ar an Mbus....

    Seomra don teaghlach.

    De ghnáth (sa Chaighdeán Oifigiúil) bíonn séimhiú i ndiaidh "don" agus "den", ach ní cuirtear séimhiú ar na DNTLS.

    Seans go mbeadh urú ann sna canúintí. Táim 99% cinnte go mbeadh urú ann sa chaint i gConamara.


  • Registered Users, Registered Users 2 Posts: 5,480 ✭✭✭Chancer3001


    Cen fath seimhiu tar eis den agus don ach uru tar eis faoin??

    An-chasta!!


  • Moderators, Social & Fun Moderators, Society & Culture Moderators Posts: 30,912 Mod ✭✭✭✭Insect Overlord


    Cen fath seimhiu tar eis den agus don ach uru tar eis faoin??

    An-chasta!!

    An-chasta at fad. B'shin a córas a réitíodh nuair a cuireadh an CO le chéile fadó. Séimhiú ar "den", "don", agus "sa", urú ar na cinn eile (ar an, as an, ag an, faoin, ón, chuig an, leis an, thar an, srl). Ach rialacha difriúla arís i gConamara, nó sa Tuaischeart, nó i gCiarraí agus Corcaigh. Ní thuigim an chiall nó an loighic taobh thiar de.


  • Registered Users, Registered Users 2 Posts: 1,534 ✭✭✭gaiscioch


    "Is scoil ghlas é Coláiste Mhuire" (Iontas 3, lch. 47) - cén fáth nach bhfuil sé "Is scoil ghlas í"?


  • Advertisement
  • Moderators, Social & Fun Moderators, Society & Culture Moderators Posts: 30,912 Mod ✭✭✭✭Insect Overlord


    gaiscioch wrote: »
    "Is scoil ghlas é Coláiste Mhuire" (Iontas 3, lch. 47) - cén fáth nach bhfuil sé "Is scoil ghlas í"?

    Mar gheall ar ainm na scoile, is dócha. Is ainmfhocal firinscneach é "coláiste".


  • Registered Users, Registered Users 2 Posts: 288 ✭✭Bricriu


    'Níl hann don saol gan cheol.' atá ceart.

    Is gá 'ann' a bheith san abairt.

    Tabhair faoi deara an úsáid nua mhícheart a bhíonn ag cuid de láithreoirí óga RnaG i gcás crannchuir: 'Ní raibh aon bhuaiteoir.' bunaithe ar an mBéarla: 'There was no winner.'

    'Ní raibh aon bhuaiteoir ann.' ba cheart dóibh a rá!


  • Registered Users, Registered Users 2 Posts: 288 ✭✭Bricriu


    Múinteoir wrote: »
    Níl rud ar bith mícheart leis an struchtúr abairte Níl saol gan ceol, ós rud é go bhfuil seanfhocal cáiliúil ann atá mar an gcéanna leis; Níl saoi gan locht.

    Ach is gá séimhiú a dhéanamh ar c tar éis gan, más ainmfhocal é. Mar sin, Níl saol gan cheol.


    'Níl hann don saol gan cheol.' atá ceart.

    Is gá 'ann' a bheith san abairt.

    Tabhair faoi deara an úsáid nua mhícheart a bhíonn ag cuid de láithreoirí óga RnaG i gcás crannchuir: 'Ní raibh aon bhuaiteoir.' bunaithe ar an mBéarla: 'There was no winner.'

    'Ní raibh aon bhuaiteoir ann.' ba cheart dóibh a rá!


  • Registered Users, Registered Users 2 Posts: 1,534 ✭✭✭gaiscioch


    Timpeall 14:15 tráthnóna inné bhí Máirtín Tom Sheáinín ag caint le duine áirithe ar RnaG. Roimh a d'imigh an fear uaidh, dúirt MTS "giolla, giolla" (litriú ??) chun rud éigin cosúil le "Tar ar ais chugam" a chur in iúl. Nó an raibh giorrúchán do "gabh mo leithscéal" i gceist? An bhfuil 'fhios ag éinne cén focal a bhí i gceist? Grma.

    Ardtráthnóna: 16 Bealtaine 2018


  • Registered Users, Registered Users 2 Posts: 941 ✭✭✭An gal gréine


    Gabh i leith.....tar anseo....goitse


  • Advertisement
  • Registered Users Posts: 145 ✭✭flandabieduzie


    Dia dhaoibh,

    Tá mé ag déanamh iarracht snas a chur are mo chuid gaeilge.

    An mbíonn séimhiú tar éis "ar" nuair a leanann "siúl".

    Mar shampla sna habairtí seo a leanas:

    "Tá sé ar siúl chuig an gcluiche."


    "cad atá ar siúl are an teilifís?


    Go raibh maith agaibh.


  • Registered Users, Registered Users 2 Posts: 1,145 ✭✭✭Poll Dubh


    Dia dhaoibh,

    Tá mé ag déanamh iarracht snas a chur are mo chuid gaeilge.

    An mbíonn séimhiú tar éis "ar" nuair a leanann "siúl".

    Mar shampla sna habairtí seo a leanas:

    "Tá sé ar siúl chuig an gcluiche."


    "cad atá ar siúl are an teilifís?


    Go raibh maith agaibh.

    Braitheann sé ar an gcomhthéacs - má tá tú ag caint faoi rud atá imithe/áit éigin eile - bíonn séimhiú ann: Tá sé ar shiúl...

    Má tá rud atá ag tarlú/curtha ag imeacht - ní bhíonn séimhiú i gceist: cad atá ar siúl...

    Tuilleadh samplaí ó focloir.ie:

    ar shiúl: https://www.focloir.ie/en/dictionary/ei/ar+shi%C3%BAl
    ar siúl: https://www.focloir.ie/en/dictionary/ei/ar+si%C3%BAl


  • Registered Users Posts: 145 ✭✭flandabieduzie


    Tá cás agam freisin madir le "idir".
    Tá fios agam go leanann séimhiú tar éis idir nuair a chiallíonn sé I measc no ag comhaireamh agus nach leanann é nuair a bhíonn rud suite idir rudaí. Ach cad faoi chásann nuair a bhíonn caidreamh idir tíortha I gceist nó aontas nó socraithe I gceist.

    Go raibh maith agaibh arís.


  • Registered Users, Registered Users 2 Posts: 1,145 ✭✭✭Poll Dubh


    Tá cás agam freisin madir le "idir".
    Tá fios agam go leanann séimhiú tar éis idir nuair a chiallíonn sé I measc no ag comhaireamh agus nach leanann é nuair a bhíonn rud suite idir rudaí. Ach cad faoi chásann nuair a bhíonn caidreamh idir tíortha I gceist nó aontas nó socraithe I gceist.

    Go raibh maith agaibh arís.

    Ní chuirtear séimhiú ar ainmfhocal i ndiaidh idir nuair is eatarthu atá i gceist (An Caighdeán Oifigiúil (lth. 174): https://www.ranganna.com/media/pdfs/aiseanna_teicneolaiochta/caighdean_oifigiuil_2016.pdf

    Tuilleadh ag na Bráithre Críostaí (4.10):
    http://www.scriobh.ie/ScriobhIe/Media/Graimear%20Gaeilge%20na%20mBraithre%20Criostai_Eag1999.pdf

    Go n-éirí leat le do chuid staidéir


  • Registered Users, Registered Users 2 Posts: 2 neimhniughadh


    Is dóigh go raibh a t-alt sa leagan uatha fadó ach d'imigh sé as. Is minic nach leanann logainmneacha gnáthrialacha gramadaí.
    Tabhair faoi deara go mbíonn an t-alt le feiceáil sa leagan uatha den ainm sin i nGaeilge na Mumhan ach go háirithe: An Ghaillimh, sa Ghaillimh (seachas i nGaillimh) srl.

    Táim an-déanach chuig an gcóisir seo, ach is ainm na habhann é 'an Ghaillimh', nach ea? B'fhéidir go dtugadh 'Gaillimh' ar an gcathair (Cathair NA GAILLMHE) ionas go n-aithneofaí thar a chéile iad (?)


  • Posts: 13,712 ✭✭✭✭ [Deleted User]


    Cloisim daoine ar an raidió ag caint faoin gcéad "dállóg agus an dara dállóg Pfizer, céard is brí le sin? Ciallaíonn dallóg "a blind" (ainmfhocal) chomh fada le m'eolas, ach is dócha go "leagan" atá i gceist acu.

    Seans nach bhfuil an litriú ceart agam.

    Uasdátú: na bac, fuair mé amach agus mé ag féachaint ar an suíomh RTÉ gur 'dáileog' nó 'dosage' abhí á phlé.


  • Registered Users, Registered Users 2 Posts: 1,534 ✭✭✭gaiscioch


    Conas a déarfá

    "Follow us on:"

    Twitter

    Facebook


    An bhféadfá in ann "Lean orainn ar:" a rá? Tá torthaí do "Lean muid" agus "Lean sinn" ar shuíomhanna gréasáin eile. Cad a bheadh an leagan is cruinne?



  • Registered Users Posts: 1,489 ✭✭✭PCeeeee


    Tá me ag feachaint ar an rubaí. An focal iompar age go minic. Cad é an ciall?



  • Moderators, Social & Fun Moderators, Society & Culture Moderators Posts: 30,912 Mod ✭✭✭✭Insect Overlord


    Ag iompar na liathróide? Ag bogadh timpeall/ag rith ar an bpáirc agus an liathróid ina sheilbh ag imreoir (i.e. ag dul timpeall leis an liathróid)



  • Registered Users Posts: 1,489 ✭✭✭PCeeeee




  • Advertisement
Advertisement