An Hobad as Gaeilge

Yoda

PREAS-RÁITEAS -- PRESS RELEASE

An Hobad as Gaeilge

Biolbó Baigín, Gandalf draoi, na habhaic, Smóg an dragan -- ní fada go mbeifear in ann léamh fúthu uile as Gaeilge agus faoi na carachtair eile sa chlasaic do pháistí a scríobh J.R.R. Tolkien, The Hobbit, or There and Back Again.

Tá leagan Gaeilge faoin teideal An Hobad, nó Go Ceann Scríbe agus Ar Ais Arís á ullmhú i láthair na huaire. Is é Nicholas Williams an t-aistritheoir, an duine a chuir Gaeilge le gairid ar Eachtraí Eilíse i dTír na nIontas agus ar Lastall den Scáthán agus a bhFuair Eilís Ann Roimpi le Lewis Carroll, dhá aistriúchán a fuair ardmholadh ó phobal na Gaeilge.

Is é Evertype, Cathair na Mart, Contae Mhaigh Eo, an foilsitheoir agus táthar ag súil go mbeidh an leabhar amuigh roimh dheireadh 2005. Bainfear feidhm san eagrán Gaeilge as na maisiúcháin a rinne Tolkien féin.

Is leis an abairt cháiliúil "In a hole in the ground there lived a hobbit" a thosaíonn an bunleagan Béarla. Seo an chéad alt ar fad in aistriúchán Williams:

"I bpoll sa talamh a bhí cónaí ar hobad. Níor pholl gránna, salach, fliuch é, lán le giotaí de phéisteanna agus le boladh láibe. Níor pholl tirim, lom, gainmheach a bhí ann ach an oiread, gan aon rud ann le n-ithe ná le suí síos air; poll hobaid ab ea é agus is ionann sin agus compord."

http://www.evertype.com/gram/hobad.html

foxybrowne

Jaysus, féar plé dhuit, beidh mé ag léamh sin gan dabht.

Dalta

foxybrowne wrote:

féar plé dhuit

Togha Fir, Maith thú, Maith an buachaill.

Níl aon ghá a bheith ag caint as Béarla i nGaeilge.

Grudaire

foxybrowne wrote:

Jaysus, féar plé dhuit, beidh mé ag léamh sin gan dabht.

and a grass discussion to you too...
Sin do gaeilge!

Yoda

(It would be nice if people didn't bitch at other people's Irish.)

Nior mhiste liom freagraí don cheist seo a leanas. Tá orainn roinnt focal a aistriú go Gaeilge. Rinneamar roghanna cheana, ach... cén focal a cuireann sibh ar "elf, elves", "wizard", "goblin/orc"?

simu

Yoda wrote:

Nior mhiste liom freagraí don cheist seo a leanas. Tá orainn roinnt focal a aistriú go Gaeilge. Rinneamar roghanna cheana, ach... cén focal a cuireann sibh ar "elf, elves", "wizard", "goblin/orc"?

elf - síofra

wizard - draoi

goblin - lutharacán

Ach ní dóigh liom go bhfuil na créatúirí díreach mar a chéile sa dá theanga.

Yoda

Tá mé ag iarraidh seachaint na téarmaí "sí", "síog", "síofra", agus "síogaí". Sílim go bhfuil siad ró-Ghaelach. Tá orainn An Hobad a ghaelú, ach tá difear ann idir sin agus an Hobad a dhéanamh Éireannach.

Bhí an t-aistritheoir ag iarraidh "asarlaí" < "astrologus" a úsáid ar dtús, toisc go raibbh na draoithe ró-Cheilteach. Dúirt mé leis go bhfuil "draíodóir" in úsáid i Harry Potter. Shocraigh an t-aistritheoir ar "Gandalf draoi" le haghaidh "Gandalf the Wizard", agus táim sásta leis.

Bheadh mise sásta "Orc" a úsáid trí síos, ach aontaím leis an aistritheoir: is féidir "Púca" a úsáid sa Hobad le haghaidh 'goblin', mar fhocal ráite ó Tholkien dá chuid páiste.

Ach... cad faoi Elves, mura bhfuilimid sásta leis an lucht sí?

simu

Yoda wrote:

Tá mé ag iarraidh seachaint na téarmaí "sí", "síog", "síofra", agus "síogaí". Sílim go bhfuil siad ró-Ghaelach.

Tuigim díbh.

Bheadh mise sásta "Orc" a úsáid trí síos, ach aontaím leis an aistritheoir: is féidir "Púca" a úsáid sa Hobad le haghaidh 'goblin', mar fhocal ráite ó Tholkien dá chuid páiste.

Sea - bheadh orc deas mar fhocal Gaeilge leis. Caithfidh mé a admháil nár léigh mé an Hobad riamh mar sin nílim cinnte cén saghas créatuirí iad an "goblins" i gcomhthéacs an leabhair sin.

Ach... cad faoi Elves, mura bhfuilimid sásta leis an lucht sí?

Hmm... focal nua a chumadh?

Yoda

Ochón, ochón, a Shimu. Téir agus ceannaigh an leabhar agus léigh é!

Yoda

Is ionann na Goblins sa Hobad agus na hOirc i Tiarna na bhFáinní. D'úsáid Tolkien an focal "orc" uair amháin sa Hobad.

simu

Yoda wrote:

Ochón, ochón, a Shimu. Téir agus ceannaigh an leabhar agus léigh é!

Fanfaidh mé leis an leagan Gaeilge anois.

Gwyllin

Hehe.. This is fun. I can hardly understand anything.

Grudaire

Yoda wrote:

(It would be nice if people didn't bitch at other people's Irish.)

Nior mhiste liom freagraí don cheist seo a leanas. Tá orainn roinnt focal a aistriú go Gaeilge. Rinneamar roghanna cheana, ach... cén focal a cuireann sibh ar "elf, elves", "wizard", "goblin/orc"?

Ach nil se gaeilge....

Gael

Cliste wrote:

Ach nil se gaeilge....

Neither is the above! It should be "Níl Gaeilge atá ann" or "Ní Gaeilge í" not "Níl sé Gaeilge"(Gaeilge is feminine, sé is masculine)

The "Tá mé fear" phenomenon is the ultimate example of Béarlachas. A native speaker will actually say féar plé dhuit/fair play dhuit whereas only learners ever say "Tá sé fear". So everyone ease up on the pedantics please.

Publically correcting people's Irish without invitation, only damages people confidence and discourages them from using Irish. So as moderator I'm asking everyone to refrain from it, unless it's done in private or when actually requested as a learning aid. Thank you.

Dalta

Ní minic a úsáideann foghlaimeoirí féar plé. Agus, an té a d'úsáid an focal, foxybrowne, ní foghlaimeoir é. Agus, caithfidh tusa a rá, is cac dearg é 'féar plé' agus dá leanfadh rudaí mar sin, beidh an Ghaeilge marbh i dtamallín rí-bheag.

Yoda

Níl sé seo fíor, áfach.

Deirtear sa Gaeilge, go minic, "Fair play dhuit, a chara." Úsáidtear na focail Béarla. Ciallaíonn "féar plé" 'grass of conversation'.

Yoda

Ach is féidir libh labhairt faoin Hobad.