Advertisement
If you have a new account but are having problems posting or verifying your account, please email us on hello@boards.ie for help. Thanks :)
Hello all! Please ensure that you are posting a new thread or question in the appropriate forum. The Feedback forum is overwhelmed with questions that are having to be moved elsewhere. If you need help to verify your account contact hello@boards.ie
Hi all,
Vanilla are planning an update to the site on April 24th (next Wednesday). It is a major PHP8 update which is expected to boost performance across the site. The site will be down from 7pm and it is expected to take about an hour to complete. We appreciate your patience during the update.
Thanks all.

Ceisteanna faoi ghramadach agus litriú

13468913

Comments

  • Closed Accounts Posts: 460 ✭✭murraykil


    bhuel...gan dul as an dtopaic...

    cathain a úsáidtear na réamhfhocail "ar" agus "sa"? an bhfuil riail ar bith bainteach leis?
    ms.
    ar bhlag vs sa bhlag
    ar an áit vs san áit
    srl?

    Ciallaíonn "ar bhlag" "on a blog".

    Ciallaíonn "sa bhlag" "in the blog"

    Ciallaíonn "ar an áit" "on the place"

    Ciallaíonn "san áit" "in the place"


  • Registered Users Posts: 161 ✭✭Irlandesaaa


    suimiúil sin, ach feicimse an bhrí céanna ag an dá réamhfhocail go fóill xD níl béarla i mo theanga dúchais lol ar mhiste leat an difríocht idir "in the place" agus "on the place" a mhíniú? grma ^^'


  • Closed Accounts Posts: 460 ✭✭murraykil


    suimiúil sin, ach feicimse an bhrí céanna ag an dá réamhfhocail go fóill xD níl béarla i mo theanga dúchais lol ar mhiste leat an difríocht idir "in the place" agus "on the place" a mhíniú? grma ^^'

    I was in the place where .....

    I stood on the place where .....

    Níl sé ceart "on the place" a rá go h-iondiúl ceapaim.

    cat_in_a_box.jpg

    The cat is in the box. Tá an cat sa bhosca.

    Flocked%20Cat%20Sitting%20on%20Box.jpg

    The cat is on the box. Tá an cat ar an bosca.


  • Closed Accounts Posts: 460 ✭✭murraykil


    Samplaí eile:

    The tv show is being recorded in the studio. = Tá an clár teilifís á thaifeadta sa stiúideo.

    The show is on tv! = Tá an clár ar an teilifís!

    I wrote something in the blog. = Scríobh mé rud éigin san mblag.

    I wrote something on the blog. = Scríobh mé rud éigin ar an mblag.

    Mar leis an Bhéarla, is féidir leat "in the blog" nó "on the blog" a rá. Is dóigh mar nach rud fisiciúl é! Níl fhios agam go díreach!


  • Registered Users Posts: 161 ✭✭Irlandesaaa


    murraykil wrote: »
    Samplaí eile:

    The tv show is being recorded in the studio. = Tá an clár teilifís á thaifeadta sa stiúideo.

    The show is on tv! = Tá an clár ar an teilifís!

    I wrote something in the blog. = Scríobh mé rud éigin san mblag.

    I wrote something on the blog. = Scríobh mé rud éigin ar an mblag.

    Mar leis an Bhéarla, is féidir leat "in the blog" nó "on the blog" a rá. Is dóigh mar nach rud fisiciúl é! Níl fhios agam go díreach!

    s'éard atá i gceist agam, ná cuireann sé mearbhall orm cathain gur gá "sa" a úsáid in áit "ar an" nuair nach bhfuil aicsean fisiciúil i gceist ^^' tuigim sampla an cháit (tá sé an-ghleoite dála an scéil) ach ní thuigim na samplaí seo. Sa Bhéarla (go bhfios dom!) úsáidtear "on" i gcásanna áirithe agus "in" i gcásanna eile, bunaithe ar rialacha randamaí, in ionad gramadaí. An cheist atá agam ná an dtarlaíonn an rud céanna sa Ghaeilge? (nó an fearr dom "ar an nGaeilge" a úsáid? :P)


  • Advertisement
  • Registered Users Posts: 1,871 ✭✭✭deirdremf


    s'éard atá i gceist agam, ná cuireann sé mearbhall orm cathain gur gá "sa" a úsáid in áit "ar an" nuair nach bhfuil aicsean fisiciúil i gceist ^^' tuigim sampla an cháit (tá sé an-ghleoite dála an scéil) ach ní thuigim na samplaí seo. Sa Bhéarla (go bhfios dom!) úsáidtear "on" i gcásanna áirithe agus "in" i gcásanna eile, bunaithe ar rialacha randamaí, in ionad gramadaí. An cheist atá agam ná an dtarlaíonn an rud céanna sa Ghaeilge? (nó an fearr dom "ar an nGaeilge" a úsáid? :P)
    Go leor daoine a scríobhann an Ghaeilge, is foghlaimeoirí iad. Nó muid, ba chóir dom a rá.
    Mar sin, ní bhíonn muid cinnte, agus nuair nach mbíonn muid cinnte, leanann muid nós an Bhéarla.

    Maidir le sa agus ar:
    Sa nGaeilge, go minic úsáidtear "sa" le logainm (ainm áite) a thosaíonn leis an alt "an".
    M.Sh. An Cheathrú Rua - Ar an gCeathrú Rua
    ach Gaillimh - I nGaillimh

    Nuair a bhíonn duine ag foghlaim teanga eile, is iondúil go mbíonn fadhbanna aige leis na réamhfhocla, mar ní úsáidtear iad ar an gcaoi chéanna, fiú i dteangacha atá an-chosúil lena chéile. Tá mé cinnte gur thug tú difríochtaí mar seo idir an Phortaingéilis agus an Spáinnis!


  • Moderators, Recreation & Hobbies Moderators Posts: 4,479 Mod ✭✭✭✭dory


    An réamhfhocail é tríd? Sa chanúint ó Chúige Mumhan an mbeadh 'tríd an bhfuinneog' nó tríd an fhuinneog' i gceist? An mbeadh fuinneog san ainmneach nó tabhrach sa chás sin?


  • Registered Users Posts: 4,905 ✭✭✭Aard


    Níl 'fhios agam faoi chás chanúint Mumhan an gcuirtear urú nó séimhiú ar an dtabharthach, ach is réamhfhocail cinnte é "tríd". De ghnáth nach "trín" a bhéadh ann áfach? Bhéadh sé mar an gcéanna le "ar an", "faoin" 7rl.


  • Registered Users Posts: 656 ✭✭✭Richard Cranium


    Cé go bhfuil bileoga Martin McGuinness i ngach áit sa lá atá inniu ann, bhíos ag smaoineamh faoin riail faoi DNTLS agus an Tuiseal Ginideach.

    Cad atá ceart:
    "Uachtarán na nDaoine" nó "Uachtarán na Daoine (gan urú)"?

    Cheapais nach raibh gá an urú a chur isteach, toisc go dtosnaíonn "daoine" le "d". An bhfuil a fhios ag éinne?


  • Registered Users Posts: 4,905 ✭✭✭Aard


    Críochnaíonn "na" le guta, mar sin ní thagann rial na DNTLS isteach.


  • Advertisement
  • Registered Users Posts: 656 ✭✭✭Richard Cranium


    An ea? Ní chuimhin liom an riail sin in aon chor. Go raibh maith agat.


  • Moderators, Recreation & Hobbies Moderators Posts: 4,479 Mod ✭✭✭✭dory


    Conas a aistreofar 'Mr and Mrs'? Tá's agam nach mbíonn sé úsáidte díreach mar an gcéanna ach tá orm é a dhéanamh do cheacht atá le déanamh agam. Aon smointí?


  • Moderators, Social & Fun Moderators, Society & Culture Moderators Posts: 30,852 Mod ✭✭✭✭Insect Overlord


    An t-Uasal + sloinne = Mr.

    Bean Uí/Ní + sloinne = Mrs.

    Ceapaim go bhfuil siad ceart, ar aon nós! :o


  • Moderators, Recreation & Hobbies Moderators Posts: 4,479 Mod ✭✭✭✭dory


    An t-Uasal + sloinne = Mr.

    Bean Uí/Ní + sloinne = Mrs.

    Ceapaim go bhfuil siad ceart, ar aon nós! :o

    Yea, tá sin agam ach tóg mar shampla: Mr & Mrs Burke. An é, an tUasal agus Bean de Búrca? Cad é an gnáthrud a bheadh ar chlúdach litreach? Tá an méid atá agam ansin an-fhada.


  • Registered Users Posts: 4,905 ✭✭✭Aard


    "Muintir de Búrca" a chuirfeadh mo shean-scoil ar an gclúdach litreach.


  • Registered Users Posts: 161 ✭✭Irlandesaaa


    an bhfuil na frásaí thíos i gceart?

    Ba scoláire é árbh eol dó a lán rudaí faoi stair an cheantair.
    Siúd í an fhianaise ar a bhunaíodh an cás cúirte
    Bhí aithne agam ar bhean dárbh ainm Áine
    Sin é an post ab dhual dom é
    Amhrán is ea é nárbh éasca canadh


    grma^^


  • Registered Users Posts: 13,385 ✭✭✭✭D'Agger


    I am the master of my fate:
    I am the captain of my soul

    Is máistir mo chinniúint féin
    Is captaen m'anam féin

    ^ An bhfuil an aistriúchán seo ceart?

    Go raibh maith agat roimh ré


  • Registered Users Posts: 1,871 ✭✭✭deirdremf


    PaulieC wrote: »
    I am the master of my fate:
    I am the captain of my soul
    Is máistir mo chinniúint féin
    Is captaen m'anam féin

    ^ An bhfuil an aistriúchán seo ceart?

    Go raibh maith agat roimh ré
    1.
    Tá mé i gceannas ar mo chinniúint (féin)
    Tá mé i mo mháistir ar mo chinniúint (féin)
    Dírím mo chinniúint (féin)
    2.
    Is captaein mé ar m'anam (féin)
    Tá mé i mo chaptaein ar m'anam (féin)

    Gach seans go dtabharfaidh duine eile aistriúcháin níos fearr dhuit, ach sin é mo chion!


  • Registered Users Posts: 1,871 ✭✭✭deirdremf


    an bhfuil na habairtí thíos i gceart?

    Ba scoláire é arbh eol dó a lán faoi stair an cheantair.

    Siúd í an fhianaise ar ar bunaíodh an cás cúirte

    Bhí aithne agam ar bhean darbh ainm Áine

    Sin é an post ba dhual dom é a dhéanamh
    Níl mé cinnte faoin abairt seo, ach feictear dom go bhfuil rud eicínt in easnamh ann.

    Amhrán is ea é nach éasca é a chanadh (aimsir láithreach)
    Amhrán ab ea é narbh éasca é a chanadh (aimsir chaite)

    ** Níl síneadh fada ar an "a" sna focla arbh, darbh, narbh


  • Registered Users Posts: 161 ✭✭Irlandesaaa


    deirdremf wrote: »
    an bhfuil na habairtí thíos i gceart?

    Ba scoláire é arbh eol dó a lán faoi stair an cheantair.

    Siúd í an fhianaise ar ar bunaíodh an cás cúirte

    Bhí aithne agam ar bhean darbh ainm Áine

    Sin é an post ba dhual dom é a dhéanamh
    Níl mé cinnte faoin abairt seo, ach feictear dom go bhfuil rud eicínt in easnamh ann.

    Amhrán is ea é nach éasca é a chanadh (aimsir láithreach)
    Amhrán ab ea é narbh éasca é a chanadh (aimsir chaite)

    ** Níl síneadh fada ar an "a" sna focla arbh, darbh, narbh

    grma as an ceartúchán ^^ ach fós ní thuigim an fáth go ndeirtear "an fhianaise ar ar bunaíodh an cás cúirte".

    nach dtagann séimhiú san aimsir caite? agus cén fáth go bhfuil "ar" dúbailte? ^^'


  • Advertisement
  • Registered Users Posts: 2,842 ✭✭✭Micilin Muc


    deirdremf wrote: »

    Sin é an post ba dhual dom é a dhéanamh

    Amhrán is ea é nach éasca é a chanadh (aimsir láithreach)
    Amhrán ab ea é narbh éasca é a chanadh (aimsir chaite)


    Sin é an post ba dhual dom a dhéanamh.

    Amhrán is ea é nach éasca a chanadh.
    Amhrán ab ea é narbh éasca a chanadh.

    (Níl an "é" ceart sna samplaí a thug tú!).


  • Registered Users Posts: 2,842 ✭✭✭Micilin Muc


    grma as an ceartúchán ^^ ach fós ní thuigim an fáth go ndeirtear "an fhianaise ar ar bunaíodh an cás cúirte".

    nach dtagann séimhiú san aimsir caite? agus cén fáth go bhfuil "ar" dúbailte? ^^'

    Ní bhíonn séimhiú riamh ar an saorbhriathar san aimsir chaite, níl aon eisceacht ón riail sin!

    Mar shampla:
    Ar bunaíodh cás cúirte ..?
    Bunaíodh ..
    Níor bunaíodh ..

    Maidir leis an dá "ar", ciallaíonn an chéad cheann "on".

    Is é atá sa dara ceann mír indíreach bhriathartha (leagan indíreach de "a").


  • Registered Users Posts: 1,871 ✭✭✭deirdremf


    deirdremf wrote: »
    Amhrán ab ea é narbh éasca é a chanadh (aimsir chaite)

    ** Níl síneadh fada ar an "a" sna focla arbh, darbh, narbh
    Ar ndóigh, tá dearmad déanta agam anseo:
    TÁ síneadh fada ar an "a" i nárbh.
    Mea maximissima culpa:o:o:o


  • Registered Users Posts: 1,871 ✭✭✭deirdremf


    Sin é an post ba dhual dom a dhéanamh.

    Amhrán is ea é nach éasca a chanadh.
    Amhrán ab ea é narbh éasca a chanadh.

    (Níl an "é" ceart sna samplaí a thug tú!).
    Creidim go bhfuil - chuile sheans go bhfuil an dá rud ann!
    Ach b'fhéidir nach nglacann an caighdeán leis.


  • Registered Users Posts: 1,871 ✭✭✭deirdremf


    grma as an ceartúchán ^^ ach fós ní thuigim an fáth go ndeirtear "an fhianaise ar ar bunaíodh an cás cúirte".

    nach dtagann séimhiú san aimsir caite? agus cén fáth go bhfuil "ar" dúbailte? ^^'
    Mar a dúirt Micilín, is saorbhriathar é an briathar "bunaíodh" anseo, agus ní shéimhítear é.
    bhunaigh mé/bhunaíos
    bhunaigh tú/bhunaís
    ...
    bhunaigh siad/bhunaíodar
    bunaíodh


    Tá séimhiú ar an bhfocal "bhunaíodh" nuair is gnáthchaite atá i gceist:
    bhunaíodh mé/bhunaínn
    bhunaíodh tú/bhunaíteá
    ...
    bhunaíodh siad/bhunaídís
    bhunaítí


    mar gheall "ar ar bunaíodh", sa chaint is minic a chloisfeá:
    "an fhianaise a bunaíodh an cás cúirte air".
    nó (níos cirte):
    "an fhianaise a bunaíodh an cás cúirte uirthi".
    - mar is focal baininscneach é "fianaise". Cloisfidh tú iad seo ar fad, agus rudaí níos measa freisin, cheapfainn!


  • Registered Users Posts: 161 ✭✭Irlandesaaa


    go raibh míle^^ tuigim anois :)

    ceist eile: an uatha "gach duine"? nó iolra atá ann?
    ms. ar cheart dom "gach duine ina chodladh" a rá? nó an "gach duine ina gcodladh" atá ann?


  • Registered Users Posts: 2,842 ✭✭✭Micilin Muc


    deirdremf wrote: »

    mar gheall "ar ar bunaíodh", sa chaint is minic a chloisfeá:
    "an fhianaise a bunaíodh an cás cúirte air".
    nó (níos cirte):
    "an fhianaise a bunaíodh an cás cúirte uirthi".
    - mar is focal baininscneach é "fianaise".

    I ndáiríre, is clásail choibhneasta indíreacha iad na habairtí thuas, mar sin:
    an fhianaise ar bunaíodh an cás uirthi
    !


  • Registered Users Posts: 2,842 ✭✭✭Micilin Muc


    go raibh míle^^ tuigim anois :)

    ceist eile: an uatha "gach duine"? nó iolra atá ann?
    ms. ar cheart dom "gach duine ina chodladh" a rá? nó an "gach duine ina gcodladh" atá ann?

    uatha, mar sin:
    gach duine ina chodladh


  • Registered Users Posts: 1,871 ✭✭✭deirdremf


    I ndáiríre, is clásail choibhneasta indíreacha iad na habairtí thuas, mar sin:
    an fhianaise ar bunaíodh an cás uirthi
    !
    Ach an bhfuil sé sin sa gcaint? (seachas sa teanga scríofa atá mé a rá)


  • Advertisement
  • Moderators, Recreation & Hobbies Moderators Posts: 4,479 Mod ✭✭✭✭dory


    Braithim amaideach ag cur na ceiste seo ach.....

    An bhfuil a leithéid d'fhocal agus 'ró-mhéad'. Measaim fhéin nach bhfuil ach tá sé cloiste agam arís is arís eile le déanaí.

    "Tá ró-mhéad obair againn". Nuair a déarfainn féin, "Tá an-iomarca oibre againn"


Advertisement